Пугогийн Блог: Тамхи татах уу? болих уу?

Өнөөдөр хүн төрөлхтөн бидний заримд үнэхээр том хэд хэдэн муу зуршил байдаг нь хар тамхи, архи, тамхинд мансуурах дон. Эдгээр нь бүгд л тухайн хэрэглэж байгаа хүндээ маш хор нөлөөтэй, нийгэмд учруулах хохирол нь ч дөсөөлөшгүй их.

Ингээд эдгээрээс өнөөдөр бараг хүн төлөрхтөнд хэвшил болох шахсан чимээгүй тахал тамхины хор хөнөөлийн талаар жаахан материал цуглууллаа.

Хими эмчилгээ тамхи татдаггүй хүмүүст илүү…/www.monmedline.com-аас/Houston - Тамхи татах нь ганцхан уушигны хавдар vvсгэх гол шалтгаан ч бус, тэртэй тэргvй эдгэх магадлал нь маш бага байдаг хими эмчилгээний vр дvнг ч багасгаж байна“ гэсэн ретроспектив судалгааны дvгнэлт Cancer сэтгvvлд ((2006; doi: 10.1002/cncr.218844)) гарчээ.
Houston дахь M.D. Anderson Cancer төвийн судлаач Anne Tsao 1993 – 2002 оны хооронд эмчлvvлсэн уушигны хавдартай 1370 өвчтөнийг уг судалгаандаа хамруулжээ. Тэдний 497 нь хими болон туяаны хавсарсан эмчилгээ, харин vлдсэн 873 өвчтөнvvд зөвхөн хими эмчилгээ хийлгvvлсэн байна. Хими болон туяаны хавсарсан эмчилгээ хийлгэсэн өвчтөнvvд эмчилгээнээсээ өмнө тамхи татахад ямар нэг нөлөө vзvvлээгvй бол харин дан ганц хими эмчилгээ хийлгvvлсэн өвчтөнvvдэд тамхи татах нь нөлөөлж байсан байна.

Тамхи татдаггvй өвчтөнvvдийн эмчилгээний нөлөө vзvvлэлт 19% буюу тамхи татдаг өвчтөнvvдийнхээс 2 дахин их байжээ. Хими эмчилгээ хийлгэж байгаа хэдий ч өвчин нь даамжирсан өвчтөнvvдийн 49% нь тамхи татдаггvй, харин 66% нь тамхи татдаг байсан ажээ. Тамхи татдаггvй өвчтөнvvдийн амьдрах магадлал нь татдагуудийнхаасаа харьцангуй өндөр байсан байна. Судлаач Anne Tsao -ын таамаглаж байгаагаар эмчилгээний vр дvн ингэж ялгаатай гарч байгаа нь 2 зvйлээс шалтгаалж байгаа гэнэ. Нэгдvгээрт хавдрын шинжээс. Тамхи татдаггvй өвчтөнvvдийн уушигны хавдар нь тамхи татдаг хvмvvсийн уушигны хавдартай харьцуулахад хавдрын шинж нь генетикийн хувьд харьцангуй бага өөрчлөлттэй байдаг. Хоёрдугаарт тамхи татах нь хvний ерөнхий биеийн байдалд сөргөөр нөлөөлдөг бөгөөд уушигны хавдраар өвчилж, хvнд эмчилгээ хийлгэж буй энэ vед том цохилт болдог гэлээ.

Уушигны хавдраар өвчлөгсдийн амьдрах магадлал маш бага бөгөөд дээд тал нь 5 жил амьдрах магадлал ердөө 20% байдаг байна. Нэгэнт уушигны хавдраар өвчилсөн бол тамхи татахаа зогсоосон ч эмчилгээ сайн vр дvнд хvрдэггvй тул эрvvл мэнддээ анхаарч тамхинаас гарч, татгалзахыг зөвлөж байна.

Тамхи /www.mongolmedee.net-ээс/ – энэ чөтгөрийн хортой гэдгийг хэнээр ч хэлүүлэтгүй бид мэддэг. Харин тамхины утаанаас болж хорддог нь батлагдсаар байна. Хоёр судалгааны дүнд тамхи татдаггүй эмэгтэй хүн, тамхичинтай хамт амьдардаг юм уу хамт ажилладаг бол хөхний хорт хавдар тусах боломж нь 27% хүртэл нэмэгддэг гэнэ. Түүнчлэн умайн cervical хавдартай болох боломж нь бусад эмэгтэйчүүдээс хоёр дахин их байна. Мөн өөр нэгэн судалгаагаар тамхи татдаг эцэг эхтэй гэр бүлд өссөн хүүхэд том болсон хойноо уушигны хавдартай болох магадлал гурав дахин их байдгыг нотолсон байна. Дөрөв дэх судалгаагаар жирэмсэн үедээ тамхи татаж байсан эмэгтэйн ач зээ нар нь астматай болох магадлал бусад хүүхдүүдээс хоёр дахин өндөр байдгыг тогтоосон байна. Түүнчлэн тамхи татдаг хүний орчинд өссөн хүүхдүүд болон өсвөр насныханы унших, тоо бодох чадвар болон сэтгэн бодох чадвар нь үеийнхэнээсээ доогуур байдаг нь судалгаагаар нотлогдсон байна.

2003 онд Колорадо мужийн Пуэбло хотын захиргаа ресторан, албан газар болон бусад газруудад тамхи татахыг хориглосон шийдвэр гаргасан байна. Дараагийн 18 сард нь тус хотын оршин суугчдын зүрхний шигдээс өвчин 27% хүртэл буурсан байна.

/ask.banjig.net-ээс/… Дэлхий дээр нэг жилд тамхинаас үүдэлтэй өвчний улмаас 4 сая хүн нас барсан нь насанд хүрсэн хүн амын нийт нас баралтын 1/10-ийг эзэлж байна. Үүний 80% нь хөгжиж буй оронд тохиолдож байгаа нь өндөр хөгжилтэй орнуудад тамхины хяналтын арга хэмжээ эрчимтэй явагдсаны үр дүнд тамхины компаниуд хөгжиж буй орнуудад тамхины зах зээлээ өргөжүүлэх, хэрэглэгчдийг нэмэгдүүлэх бодлого үйл ажиллагаа явуулж буйтай холбоотой болов уу.

2000 оны байдлаар дэлхийн хэмжээнд 1.8 тэрбум тамхичид байсан бөгөөд энэ нь өдөр бүр 80000-100000 залуу тамхичидаар хүрээгээ өргөтгөж байна. Иймээс тамхины хор хөнөөлийг бууруулах, хэрэглээг багасгах нь өнөө үед дэлхий дахины хамгийн тулгамдсан асуудлын нэг болж байна.

/www.mclibrary.edu.mn-аас/ Монголын хvн амын 45 хувь нь тамхи татдаг. Эрэгтэйчvvдийн 65 хувь, эмэгтэйчvvдийн 20 хувь нь тамхи татдаг байна. (2002 онд хийгдсэн АДРА байгууллагын судалгаанаас)

Та vvнийг мэдэх vv
-Тамхи болгонд хорт хавдар vvсгэгч олон янзын бодис агуулагддаг.
-Єдєр болгон нэг хайрцаг тамхи татдаг хvний уушгинд нэг жилийн хугацаанд 1 л бохь хуримтлагдана.
-Нэг тамхи татсан хvний нас 8 минутаар богиносдог.
-Тамхи татсанаар таны бие махбодь ч, хvний сэтгэл санаа ч тvvний хамааралд орно. Тамхиа хаяхгvй бол биеийн тамирын дасгал тамхины сєрєг нєлєєг арилгаж чадахгvй.
-Гэр ахуйн аймшигт гал тvймэр гарахын шалтгаан нь тамхинаас болдог.
-30 сая гаруй тамхичид тамхинаас гарснаа мэдээлжээ.

www.bugdeeree.mn